Bad, Amerikalı sanatçı Michael Jackson'ın yedinci stüdyo albümüdür. Albüm, Jackson'ın önceki stüdyo albümü ve dünyanın en çok satan albümü unvanına sahip Thriller{{'}}dan beş yıl sonra, 31 Ağustos 1987'de Epic/CBS Records etiketiyle yayımlandı. Bad tüm dünyada otuz milyondan fazla sattı ve bu miktarın sekiz milyon kadarı yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde satıldı. Dünyada tüm zamanların en çok satan albümlerinden biri olan Bad, Amerikan müzik tarihinde beş single'ı Amerikan müzik listesinin bir numarasına yerleşen ilk ve tek albümdür. Jackson'ın önceki çalışmalarına benzer şekilde bu albüm de R&B, pop ve rock unsurları içermektedir.
Bad 1987 yılında kaydedildi. Sözler genellikle paranoya, aşk ve kendini geliştirmek hakkındadır. Bad, Jackson'ın en iyi müzik projelerinden biri olması ve solo kariyerinde yükseliş sağlamasının yanı sıra, Jackson'ın 1980'lerin en başarılı sanatçılarından biri olma unvanını sağlamlaştırıldı. Albümün ticari başarısına rağmen, Thriller ile karşılaştırıldığında daha az başarılı olarak görülebilir.
Bad albümündeki on bir şarkıdan onu single olarak yayımlandı. Biri promo single oldu ve bir diğeri Kuzey Amerika dışında yayımlandı. Albümde Jackson'ın Epic'ten çıkan önceki iki albümüne (Off the Wall ve Thriller) göre sanatsal anlamda daha özgür olduğu gözlemlenmektedir. Bad{{'}}de yer alan on bir parçadan dokuzunu Jackson besteledi ve tüm albümün ikinci prodüktörü olarak görev yaptı. Albüm, 80'lerin sonlarında Jackson'ın ticari başarısını devam ettirdi ve aday olarak gösterildiği altı Grammy'den ikisini kazandı. Ticari başarısının yanı sıra dönemin eleştirmenlerinden de olumlu yorumlar aldı. Bad albümü 2009'da VH1'ın düzenlediği MTV Neslinde Tüm Zamanların En Büyük 100 Albümü listesinde kırk üçüncü sırada yer aldı. Ayrıca Rolling Stone dergisinin Tüm Zamanların En Büyük 500 Albümü Listesi'nde
Jackson, kariyerinin büyük bölümünde The Jackson 5'ın bir üyesiydi. Bu dönemde ona ve kardeşlerine kendi projeleri için şarkı yazmalarına izin verilmiyordu. Jackson, grubun hâlen üyesi olduğu dönemde solo projelere yöneldi ve Off the Wall (1979) ve Thriller (1982) gibi başarılı stüdyo albümlerinde yaratıcılık anlamında daha özgür oldu. Bu durum Bad albümünün müziğine de yansıdı.1
Jackson'ın önceki albümlerinden Off the Wall, eleştirmenlerden olumlu yorumlar aldı.23 Ticari anlamda da başarı yakalayan albüm, tüm dünyada yirmi milyon sattı. Jackson'ın sonraki stüdyo albümü Thriller, selefi gibi eleştirel ve ticari alanda başarılı oldu. Thriller albümünün dünya çapında yüz milyon kopya sattığı bilinmektedir4 ve 1980'lerde piyasaya çıktığından bu yana en çok satan albüm unvanına sahiptir.5
Bad, Jackson'ın The Jackson 5'tan ayrıldıktan ve Thriller{{'}}dan beş yıl sonra yayımladığı ilk stüdyo albümüdür.6 Bad, Jackson ile Quincy Jones'ın üçüncü ve son iş birliğidir. Albümün prodüksiyonunu Jones ve Jackson ortak üstlendi.7 Jackson, albüm için ilk demoları 1984'te The Jackson 5 ile birlikte çıktığı Victory Tour'dan birkaç ay sonra kaydetmeye başladı. Kayıtlar 5 Ocak – 9 Temmuz 1987 tarihleri arasında gerçekleşti.8
Jackson albüm için altmış şarkı yazdı ve otuzunu kaydetti. Bunların tümünü üç disklik bir set hâlinde yayımlamak istedi.9 Jones on parça içeren tek LP olmasını önerdi.10 Albümün CD baskısı yayımlandığında, "Leave Me Alone" adında on birinci bir bonus parça içeriyordu11 ve bu parça, sonradan single olarak yayımlandı. Jackson albümdeki on bir parçadan dokuzunu yazdı.12 Diğer yazarlar ise "Just Good Friends"i yazan Terry Britten ve Graham Lyle ve "Man in the Mirror"ı yazan Siedah Garrett ve Glen Ballard'dır.13
"Bad"in Jackson ve Prince arasında bir düet olması öngörülmekteydi.14 Albümde konuk olacak diğer sanatçılar arasında Whitney Houston, Aretha Franklin ve Barbra Streisand da yer almaktaydı; ancak bu düetlerin hiçbiri gerçekleşmedi.15 Albümdeki şarkıların sözleri genelde aşk ve paranoya üzerinedir; özellikle paranoya Jackson'ın önceki albümlerinde de sıklıkla kullandığı bir konudur.16 Allmusic, Bad albümünün Jackson'ı "stüdyo zanaatını artırarak ve özellikle Thriller'ın her bölümünden birşeyler alarak, daha derin hard rock, daha derin duygusal çağdaş müzik, daha derin sert dansa taşıdığını" belirtti.17
"Dirty Diana" eleştirmenler tarafından "kadın düşmanı" olarak görüldü.18 Şarkının sözleri bir seks avcısı hakkındadır. "Billie Jean"in "karanlığını" hedeflemek yerine, bir cinsel meydan okumanın endişeli eşit ilgisini taşımakta, kabul etme ya da reddetme şansı tanımaktadır.19 "Leave Me Alone" "paranoyak bir marş" olarak nitelendirildi.20 "Açık sözlü bir kişisel bağlılık sadakati vaazi" veren "Man in the Mirror"ın Jackson'ı "bir adım ileriye" taşıdığı düşünülmektedir. Bu durum şarkının sözlerinde de görülmektedir: "Aynadaki adamla başlıyorum/Ondan huylarını değiştirmesini istiyorum/Ve hiçbir mesaj daha net olamazdı/Eğer dünyayı daha iyi bir yer yapmak istiyorsan/Kendine bir bak ve sonra değişiklik yap."21 "Speed Demon"ın sözleri sürat yapmak hakkındadır.22 "Bad" "övüngen" sözleriyle "Hit the Road, Jack"ten koparılmış bir ilerleyiş olarak görüldü.23
"Liberian Girl"ün sözleri içerdiği "sevilen birinin varlığına duyulan minnet" konusuyla eleştirmenlerce "parıltı" olarak değerlendirildi.24 "Smooth Criminal"ın müziği "Thriller"ın "patlamış mısır kıtırtısı tavrıyla" benzerlik göstermektedir.25 Şarkı, Jackson'ın insanları "film, esinlendiği rüya, aydınlattığı uyanık dünya gibi bazı gerçeklerin kenarında olduklarını fark ettiren serbest stilli dili"ne bir örnek teşkil etmektedir.26 Siedah Garrett ile bir düet olan "I Just Can't Stop Loving You", temelde parmak şıklatma ve timpani içermektedir.27 Stevie Wonder ile bir düet olan "Just Good Friends", eleştirmenler tarafından başlangıcı güzel bir şarkı olarak nitelendirildi, ancak sonradan "çene titreten bir keyiflilik" getirdiği belirtildi.28 "The Way You Make Me Feel"in müziği blues armonileri taşımaktadır.29 "Another Part of Me"nin sözleri "biz" diyerek birleşik olmak hakkındadır.30
Jackson, Bad albümünün çıkmasından önce, pazarlama avantajını Thriller albümü döneminden daha fazla kullandı. Bad{{'}}in çıkmasından bir yıl önce medyanın ilgisini çekmek için, albümün kayıtları sürdüğü sıralarda Captain EO adında bir kısa film yayınladı. Jackson'ın bir uzay gemisinin kaptanını canlandırdığı filmin yapımcısı George Lucas ve yönetmeni Francis Ford Coppola'dır. Bad albümünü yayımladığı dönemde, hayatına dair The Magic Returns adlı bir film çekti ve bu film, CBS'te yayınlandı.31 Belgeselin sonunda, kanal Wesley Snipes'ın da rol aldığı "Bad" kısa filmini yayınladı.32 Frank DiLeo gibi isimlerce idare edilen pazarlama stratejisi, Jackson'ın Bad World Tour döneminde çektiği bir kısa filmi de kapsadı. Moonwalker adını taşıyan bu filmde Bad albümünde yer alan "Speed Demon", "Leave Me Alone", "Man in the Mirror" ve "Smooth Criminal" gibi şarkıların performanslarına yer verildi. Son ikisi filmin sonunda ayrı videolar olarak yer aldı.3334 Jackson ayrıca kendi hayatını anlatan bir kitap kaleme aldı ve Moonwalk adıyla albümden bir yıl sonra piyasaya çıktı. Jackson'ın albüm için çıktığı turne de 125 milyon dolar hasılat elde ederek büyük bir ticarî başarı kazandı.3536 Jackson, pop süperstarı unvanını korusa da, albümün satış rakamlarının Thriller{{'}}a göre daha düşük olması, medyada Bad{{'}}in bir "hayalkırıklığı" olarak gösterilmesine yol açtı.3738
Jackson'ın bu albümü yayımladığı dönemde, önceki albüm Thriller milyonlarca kopya satmıştı, bu da Bad ile ilgili beklentileri artırdı. 26 Eylül 1987'de Bad, Billboard 200 listesine bir numaradan giriş yaptı.39 Albüm, sonraki altı hafta boyunca listenin zirvesinde yer aldı.40 Bad, 26 Eylül 1987'de üç numaradan giriş yaptığı Billboard R&B/Hip Hop Albums listesinde,41 sonraki hafta birinci sıraya yerleşti.42 On bir hafta boyunca listenin zirvesinde yer alan albüm, 19 Aralık 1987'de yerini Stevie Wonder'ın Characters albümüne bıraktı.43 Sonraki hafta tekrar zirveye yerleşen Bad, dört hafta sonra yerini bir kez daha Wonder'ın albümüne bıraktı.44 Recording Industry Association of America (RIAA), Amerika Birleşik Devletleri'nde sekiz milyon kopya satışına ulaşan albümü sekiz kez platin plak ile ödüllendirdi.45
Bad albümü uluslararası alanda ticarî başarı yakaladı. Birleşik Krallık'ta, yayımlandıktan sonraki ilk beş gün içinde 500.000 adet satan albüm, bugün 3.9 milyonluk satış rakamı elde ederek 13 kez platin plak kazandı ve Jackson'ın bu ülkede en başarılı ikinci albümü unvanına sahip oldu.46 Albüm; Kanada,47 Japonya,48 Birleşik Krallık,49 İsviçre,50 Yeni Zelanda, Avusturya, İsveç ve Norveç albüm listelerine bir numaradan giriş yaptı.51 İtalya listesine üç; İspanya, Meksika ve Avustralya listelerine on üç ve Porto Riko listesine ise yirmi ikinci sıradan girdi.52 Bad dünya çapında ülkelerde çeşitli sertifikalar aldı. Albüm, 700.000 sattığı Kanada'da Canadian Recording Industry Association tarafından yedi kez platin plak ile ödüllendirildi.53 Avrupa'da bir milyon kopya ile54 ve Hong Kong'dan yirmi bin kopya ile International Federation of the Phonographic Industry (IFPI)'den platin plaklar kazandı.55 Tüm dünyada günümüze dek otuz milyon satan Bad, Jackson'ın Thriller ve Dangerous{{'}}dan sonraki en başarılı üçüncü albümüdür.56
İlk single "I Just Can't Stop Loving You", albümün Billboard Hot 100'de bir numaraya yükselen beş şarkısından ilkiydi. 19 Eylül 1987'de listede bir numara olan şarkı, Billboard{{'}}un Hot R&B/Hip-Hop Songs listesinde bir ve Adult Contemporary listesinde iki numaraya yükseldi.57 Uluslararası listelerde ise, Birleşik Krallık'ta iki hafta58 ve Norveç ile Yeni Zelanda'da dokuzar hafta bir numarada kaldı.59 Albümle aynı adı taşıyan ikinci single 16 Ekim'de Billboard Hot 100'de liste başı oldu.60 İspanya listelerinde de zirveye oturmasının yanı sıra, dünya çapında birçok listede ilk ona girdi.61 "The Way You Make Me Feel", Billboard Hot 100'de bir numara olan üçüncü single oldu.62 Dünya listelerinde ilk ona ve ilk yirmiye girmeyi başardı.63 "Man in the Mirror", Billboard Hot 100'de zirve olurken,64 Yeni Zelanda'da dört, Avustralya'da sekiz ve Avusturya'da on numaraya ulaştı.65 2 Temmuz 1988'de "Dirty Diana", Hot 100'de bir numaraya ulaşan son single oldu.66 Uluslararası alanda da başarılı olan şarkı, sekiz ülkenin listesinde ilk ona girme başarısı gösterdi.67
"Another Part of Me", Hot 100'de on bir numarada kalırken; R&B/Hip Hop listesinde zirveye yerleşti.68 Önceki singlelarla karşılaştırıldığında dünya listelerinde daha düşük bir başarı grafiği sergileyen "Another Part of Me"; Hollanda'da beş, Yeni Zelanda'da on dört ve Fransa'da otuz iki numaraya yükseldi.69 "Smooth Criminal", Hot 100'de ilk ona giren altıncı single olmayı başarırken;70 dünya listelerinde de benzer bir başarı göstererek beş ülkede ilk ona ve diğer birçok ülkenin listesinde ilk kırka girmeyi başardı.71 Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada dışında piyasaya sürülen "Leave Me Alone", İspanya listesinde bir numara olurken; diğer beş ülkede ilk ona girdi.72 Albümün son resmî single'ı "Liberian Girl" oldu. Billboard Hot 100'e girmeyi başaramayan şarkı; dünya listelerinde genellikle ilk yirmi içinde seyretti.73
Bad müzik eleştirmenlerinden genellikle olumlu yorumlar alırken; kimisi albümün Thriller kadar başarılı olamadığını belirtti. Allmusic yazarı Stephen Thomas Erlewine, Jackson'ın Bad{{'}}deki yaklaşımının Thriller{{'}}daki ile aynı olduğunu "selefinin basit formülü, çok az uzat ve dışa taşı" sözleriyle savundu.74 Albüme beş üzerinden dört yıldız veren Erlewine, "mekaniğin hook{{'}}lar ve gösteriş ile kabul edilebilir olduğunu kanıtlayan şarkılarla yankılanan Bad, biraz kendini aşmış müzik yerine zamanının insan yapımı bir eseri olduğunu hissettiriyor.75 Rolling Stone dergisi yazarı Davitt Sigerson, "'Billie Jean' gibi kilometre taşı sayılacak bir kayıt içermese de Bad, Thriller{{'}}dan daha iyi" dedi.76 "Biz"in Bad albümünde "dolgu" bir içerik olduğunu savunan Sigerson; "Speed Demon", "Dirty Diana" ve "Liberian Girl" gibi şarkıların Bad{{'}}i "Thriller{{'}}ın unutulabilirlerinden daha zengin, daha seksi ve daha iyi hâle getirdiğini" ifade etti.77
Albüme "B+" veren müzik eleştirmeni Robert Christgau, albümdeki "dehaya en yakın şeyin 'Leave Me Alone' parçası olduğunu ve parçanın mükemmel dansı ve altmetin ile şarkıya eşlik etmeyi baltaladığını" yazdı.78 Yahoo! Music yazarı Jennifer Clay, Bad albümü iyi olsa da, "Thriller{{'}}ın derecesinde değil" dedi.79 The New York Times yazarı Jon Pareles Bad için "parıltılı ve uçlarda biraz acayip yüksek teknoloji bir dans kaydı" yorumunu yaptı.80 Parales ayrıca Bad{{'}}in "dakikaya bağlı gibi geldiğini" ve "temiz ve sağlam bir tekme taşıyabilen karışık synthesizer temelli aranjmanlara" sahip olduğunu vurguladı.81 Los Angeles Times{{'}}dan Richard Cromelin, albümün "kötü olmadığını ve Thriller{{'}}ın tepe ve vadilerinden ziyade Off the Wall{{'}}un üniforma gücünü anımsattığını" belirtti.82 Ayrıca, Jackson'ın "kalmak istediği yaratıcılık seviyesi bu albümse, bunun bir hayalkırıklığı olacağını ifade etti.83
The Washington Post{{'}}dan Richard Harrington Bad'den Thriller{{'}}a beklentilere ilişkin, "prime-time tanıtımı sansasyonel olmasına karşın albüm, satış rakamlarıyla değil müziğiyle değerlendirilmek için yalvarıyor" yorumunu yaptı.84 Harrington, albüm Thriller öncesi beklentilere ulaşamasa da, "Bad{{'}}i Off the Wall ile karşılaştırmanın çok daha adil olacağını" belirtti.85 Bad albümü için "çok iyi bir kayıt" ve "Jackson'ın harikulade vokal performanslarıyla birlikte tertemiz üretilmiş" yorumunu yaptı.86 USA Today{{'}}den Edna Gundersen, Bad için "Jackson'ın bugüne kadarki en gösterişli çabası" ve "hesaplanmış ama steril değil" dedi.87 Orlando Sentinel yazarı Thom Duffy, albümdeki parçaların "eski müzikal köklerine çektiğini" ifade etti.88 Bad albümü altı Grammy Ödülü'ne aday gösterildi ve iki ödül kazandı. 1988'de Yılın Albümü, En İyi Erkek Pop Vokal Performansı, En İyi Erkek R&B Vokal Performansı89 ve sonraki yıl "Man in the Mirror" ile Yılın Kaydı ödülüne aday gösterildi.90 Bad, 1988'de En İyi Tasarlanmış Albüm - Klasik Olmayan91 ve 1990'da "Leave Me Alone" ile En İyi Kısa Metraj Video Klip ödüllerini kazandı.92
Bad, Amerikan müzik tarihinde beş single'ı Amerikan müzik listesinin bir numarasına yerleşen ilk ve tek albüm olarak tarihe geçti. "I Just Can't Stop Loving You", "Bad", "The Way You Make Me Feel", "Man in the Mirror" ve "Dirty Diana" parçaları ABD listesinde bir numara oldu.93 MTV'den Jayson Rodriguez, "ikiz bombardımanlar Off the Wall ve Thriller, çoğu için kolay bir iş değildi, ancak Jackson'ın 1987'de çıkan devam albümü Bad, her durumda müthişti." dedi94 ve "albüm, Thriller gibi satış rekortmeni olmadığı için eleştirmenler tarafından haksız yere dışlandı ve bu Bad dönemi boyunca Jackson'ın vokal hıçkırıkları ile kekelemeli "shamone"ları; müziğinde ve duyguları yükselten ve aydınlatan sözlerinde ana unsur hâline geldi." şeklinde devam etti.95 Rolling Stone, Bad{{'}}i görmenin en iyi yolunun Thriller{{'}}ın devamı olarak bakmamak olduğunu belirtti.96 2009'da VH1 albümle ilgili olarak şunları yazdı:
New York Daily News yazarı Jim Farber Bad albümünde Jackson'ın "bugüne kadarki en düzgün çalışmasını ortaya koymak için önceki iki albümünün tuhaflıklarını düzene soktuğunu" ifade etti.97 The Daily Telegraph{{'}}dan bir yazar, "Bad dünya çapında ticarî başarı elde etmiş olsa da; Jackson'ın dev ve yorucu dünya turnesine rağmen, albümün Thriller{{'}}la karşılaştırıldığında kaçınılmaz biçimde başarısız olduğunu" savundu.98 2009'da bir The Miami Herald yazarı Bad{{'}}in yayınlanmasıyla ilgili olarak "tarihin en heyecanla beklenen albümü" yorumunu yaptı.99 People dergisi yazarı Stephen M. Silverman, albümü "Jackson'ın popülaritesi kayma göstermeye başladığı" dönem olarak tanımladı.100
Kasım 2006'da The Official Charts Company, Bad albümünün 3.5 milyon kopya ile İngiltere müzik tarihinin en çok satan dokuzuncu albümü olduğunu tespit etti; Bad, Jackson'ın Thriller albümünün ardında yer aldı.101 Bad, Jackson'ın çıkardığı diğer albümleriyle birlikte tüm zamanların en çok satan albümlerinden biridir.102 2003'te albüm, Rolling Stone dergisinin yayınladığı Tüm zamanların en büyük 500 albümü listesinde
| Organizasyon | Ülke | Başarı | Yıl | Kaynak |
|---|---|---|---|---|
| Grammy Ödülleri | Amerika Birleşik Devletleri | En İyi Tasarlanmış Albüm - Klasik Olmayan (Bad) | 1988 | 107 |
| Grammy Ödülleri | Amerika Birleşik Devletleri | En İyi Kısa Metraj Video Klip ("Leave Me Alone") | 1990 | 108 |
| Quintessence Editions Ltd. | Birleşik Krallık | Ölmeden Önce Dinlemeniz Gereken 1001 Albüm (Sıralama yok) | 2003 | 109 |
| Rolling Stone | Amerika Birleşik Devletleri | Tüm zamanların en büyük 500 albümü listes (202. sıra) | 2003 | 110 |
| VH1 | Amerika Birleşik Devletleri | MTV Neslinde Tüm Zamanların En Büyük 100 Albümü (43. sıra) | 2009 | 111 |
Bilgiler albüm kitapçığından alındı.113
Yazım, beste, vokal aranjman, solo ve geri vokaller: Michael Jackson
Prodüktör: Quincy Jones
Yardımcı prodüktör: Michael Jackson
Geri vokaller: Siedah Garrett, The Winans ve The Andrae Crouch Choir
Hammond B-3 org solo: Jimmy Smith
Synthesizer solo: Greg Phillinganes
Bateri: John Robinson, Miko Brando, Ollie E. Brown, N'dugu Chancler, Michael Jackson
Bateri programlama: Douglas Getschal
Gitar: Michael Jackson, David Williams, Bill Bottrell, Eric Gale, Danny Hull, Steve Stevens, Dann Huff, Michael Landau, Paul Jackson, Jr.
Ses mühendisliği: Ken Caillat ve Tom Jones
Perküsyon: Paulinho Da Costa, Ollie E. Brown
Klavye: Stefan Stefanovic
Saksofon: Kim Hutchcroft, Larry Williams
Synclavier klavye, dijital gitar ve rubboard: Christopher Currell
Synthesizer: John Barnes, Michael Boddicker, Greg Phillinganes, Christopher Currell, Rhett Lawrence, David Paich
Piyano: John Barnes
Ritm aranjman: Michael Jackson, Quincy Jones and Christopher Currell
Korno aranjman: Jerry Hey
Synthesizer programlama: Larry Williams, Eric Persing, Steve Porcaro
Midi saksofon solo: Larry Williams
| Liste (1987/1988/2009) | Tepe noktası |
|---|---|
| ABD Billboard 200 | 1114 |
| ABD Billboard R&B/Hip-Hop Albums | 1115 |
| Avustralya | 2 116 |
| Avusturya | 1117 |
| Birleşik Krallık | 1118 |
| Brezilya | 3119 |
| Hollanda | 1120 |
| İsveç | 1121 |
| İsviçre | 1122 |
| İtalya | 3123 |
| Japonya | 1124 |
| Kanada | 1125 |
| Meksika | 13126 |
| Norveç | 1127 |
| Polonya | 1128 |
| Yeni Zelanda | 1129 |
| Ülke | Sertifika |
|---|---|
| Almanya | 4x Platin130 |
| Amerika Birleşik Devletleri | 8x Platin131 |
| Avrupa | Platin132 |
| Avustralya | 6x Platin133 |
| Avusturya | 4x Platin134 |
| Birleşik Krallık | 13x Platin135 |
| Finlandiya | Altın136 |
| Hong Kong | Platin137 |
| İsveç | 2x Platin138 |
| İsviçre | 5x Platin139 |
| Kanada | 14x Platin140 |
| Meksika | Platin + Altın141 |
Orijinal kaynak: bad (albüm). Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Bad: Special Edition liner notes. Epic Records (2001). ↩
Brooks, p. 81 ↩
Grant, pp. 104–105 ↩
} ↩
Michael Jackson: For The Record. Chris Cadman, Michael Haystead. ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page